مسجد کبود تبریز

تاریخچه : یکی از بهترین نمونه های تاریخی و قدیمی شهر تبریز، بنای جامع و دل انگیز مسجد کبود است.

یکی از آثار سلسله ترکمانان قراقویونلو ، مسجد جهانشاه یا مسجد کبود تبریز است. مسجد کبود در سال 870 هجری تحت نظارت زن جهانشاه صورت گرفت واین مسجد یکی از شاهکارهای معماری دوره اسلامی می باشد.

نام های دیگر مسجد کبود تبریز عبارتند از: گوی مسجد، مسجد شاه جهان، عمارت و مسجد مظفریه.

مسجد کبود تبریز به فیروزه اسلام نیز معروف می باشد. علت شهرت آن به این جهت بوده که تنوعی از رنگ و ظرافتی خاص در کاشی ها و انواع خطوط آن صورت پذیرفته است. کتیبه های مسجد توسط خوشنویس معروف قرن نهم هجری نگارش شده است. زلزله سال 1193 هجری قمری باعث تخریب گنبدهای این بنای تاریخی گشت.

بنای مسجد کبود تبریز در گذشته متشکل از مدرسه، مسجد، کتابخانه، خانقاه و … بوده که متأسفانه امروزه چیزی از آن باقی نمانده است. از مجموعه مسجد کبود تبریز جز سردری شکسته و چند پایه  چیز دیگر باقی نمانده است، به همین دلیل برای حفاظت همین بخش ها نیز بازسازی و مرمت هایی از سال 1318 هجری آغاز گردید. بخش مرمت گنبدهای بلند مسجد توسط  هنرمند آذربایجانی، استاد رضا معماران صورت پذیرفت.

مرمت و بازسازی مسجد به گونه ای انجام گرفته که آجر، کاشی و سنگ های مرمری آن در مکان اولیه خود باقی مانده اند. بخش دیدنی این قسمت نقوشی از سقفی است که با طلا و لاجورد به صورت بی نظیر کار شده است.

در سال 1337 هجری شمسی در فضای مجموعه مسجد کبود، دبستان جهانشاه و موزه آذربایجان تاسیس شد. این مجموعه اینک یکی از مراکز دیدنی و آثار تاریخی تبریز می باشد که مهم ترین بخش آن موزه مشروطیت در موزه آذربایجان است.

در داخل مسجد کبود آذربایجان شرقی، جای دو قبر دیده می شود که احتمال دارد متعلق به جهانشاه و همسر ایشان باشد.  همین بنای تاریخی به خاطر اینکه در بین یک فضای وسیع گلکاری واقع شده باعث جذب گردشگران شده است.

مسجد کبود تبریز در سال 1310 هجری شمسی جزء آثار ملی و تاریخی ایران ثبت شد.

منبع : نشاط آوران