باغ ارم شیراز – معرفی کامل

در روایت است که شداد پسر پادشاه حجاز برای رقابت با بهشت، باغی ساخت و ارم نامش کرد. باغ ارم شیراز هرچند دایه ای ندارد اما در بهشت آثاربودنش تردیدی روا نیست. باغ ارم در دامنه کوه آسیاب سه تایی و در حدود سه کیلومتری کوه معروف بابا کوهی در شمال غربی شیراز قرار دارد. این باغ تا حدود سال 1325 هجری شمسی خارج از محدوده شهر بوده و اطراف آن بیابان و رودخانه ها و سنگلاخ بوده است. به تدریج و با دامن گستردن شهر، باغ ارم عملا در دل شهر جای گرفت. به توصیف کلاوی خود در ایران، هرشهر و قصری باغ هایی داشت که بسیاری از آن ها به ویژه در ایام نوروز مورد استفاده مردم قرار می گرفتند. فرصت الدوله شیرازی  در توصیف باغ نوشته است: استانی است بی مثال و گلشنی است بهشت تمثال، سروهایش سر به افلاک کشیده، آبشارهای متعددی از هرجانب آن روان است و سبزه های اطراف جوی اش چون خط بر گرد عارض نوش لبان می باشد.

در بالای عمارت باغ ارم هلالی های زیبایی ساخته اند که در اصطلاح معماران محلی فارس، سنتوری نامیده می شود. روی این هلالی ها با کاشی های رنگین و نقش دار به شیوه کاشی کاری دوره زندیه و قاجاریه تزیین شده است. در هلالی میدان که بزرگترین هلالی است نقش ناصرالدین شاه سوار بر اسب سفیدی دیده می شود که نیم تاجی در جلوی کلاه او نقش بسته است. در اطراف او سه نقش دیگر برگرفته از داستان های فردوسی و نظامی کار شده است. نقش داریوش هخامنشی و دیگری شکار آهویی توسط پلنگی به چشم می خورد. دیده آرمان باغی بی تردید دیده ای مذهبی است و برگرفته از توصیف فردوس برین اندیشه های باستانی ایران در دوره اسلامی تعویق می خورد و در طراحی آرمان باغ ها خود می نماید.

در عصر صفویه جهانگردان در سفر به ایران از باغ ارم بازدید کرده و توصیفات فراوانی از آبادی و شکوه باغ نوشته اند. در عهد کریم خان زند باغ ارم همچون سایر ابنیه تاریخی شیراز مورد مرمت قرار گرفت.

ایوان ساختمان اصلی رو به مشرق بنا شده و در طبقه دوم و سوم تکرار شده است. در جلوی این ایوان زیبا، دو ستون سنگی یکپارچه کار گذاشته شده است.

استخر روبه روی عمارت آبنمای بزرگی است که تصویر عمارت در آن نمایان است. این استخر بزرگ 335 متر مربع مساحت دارد. آب روان و زلال نهر اعظم پس از گردش در حوض خانه وارد استخر و جوی های اطراف آن می شود.

بلندترین سرو ناز باغ که از شهرت بین المللی هم برخوردار است سروی به ارتفاع 35 متر است که گویی دستان هنرمند قامت مزونش را تراشیده اند. در باغ، درختان دیگری همچون کاج، افرا، ارغوان، بید مجنون، سیاه بید، بید مشک، سپیدار، اکالیپتوس و نیز درختان میوه ای چون مرکبات، انار، ازگیل، خرمالو، گردو، بادام، سیب و گلابی قرض شده است. گویی باغبان هوشیار خواسته نعمتهای بهشتی را در این بهشت کوچک به تمام جای دهد. پس از آب، درختان مهم ترین نقش را در شکل گیری باغ ایرانی دارند. پیشینه درختکاری در ردیف های منظم بسان صفوف سربازان به دوره کوروش کبیر باز می گردد.

منبع : نشاط آوران