باغ ارم شیراز – معرفی کامل

در روایت است که شداد پسر پادشاه حجاز برای رقابت با بهشت، باغی ساخت و ارم نامش کرد. باغ ارم شیراز هرچند دایه ای ندارد اما در بهشت آثاربودنش تردیدی روا نیست. باغ ارم در دامنه کوه آسیاب سه تایی و در حدود سه کیلومتری کوه معروف بابا کوهی در شمال غربی شیراز قرار دارد. این باغ تا حدود سال 1325 هجری شمسی خارج از محدوده شهر بوده و اطراف آن بیابان و رودخانه ها و سنگلاخ بوده است. به تدریج و با دامن گستردن شهر، باغ ارم عملا در دل شهر جای گرفت. به توصیف کلاوی خود در ایران، هرشهر و قصری باغ هایی داشت که بسیاری از آن ها به ویژه در ایام نوروز مورد استفاده مردم قرار می گرفتند. فرصت الدوله شیرازی  در توصیف باغ نوشته است: استانی است بی مثال و گلشنی است بهشت تمثال، سروهایش سر به افلاک کشیده، آبشارهای متعددی از هرجانب آن روان است و سبزه های اطراف جوی اش چون خط بر گرد عارض نوش لبان می باشد.

در بالای عمارت باغ ارم هلالی های زیبایی ساخته اند که در اصطلاح معماران محلی فارس، سنتوری نامیده می شود. روی این هلالی ها با کاشی های رنگین و نقش دار به شیوه کاشی کاری دوره زندیه و قاجاریه تزیین شده است. در هلالی میدان که بزرگترین هلالی است نقش ناصرالدین شاه سوار بر اسب سفیدی دیده می شود که نیم تاجی در جلوی کلاه او نقش بسته است. در اطراف او سه نقش دیگر برگرفته از داستان های فردوسی و نظامی کار شده است. نقش داریوش هخامنشی و دیگری شکار آهویی توسط پلنگی به چشم می خورد. دیده آرمان باغی بی تردید دیده ای مذهبی است و برگرفته از توصیف فردوس برین اندیشه های باستانی ایران در دوره اسلامی تعویق می خورد و در طراحی آرمان باغ ها خود می نماید.

در عصر صفویه جهانگردان در سفر به ایران از باغ ارم بازدید کرده و توصیفات فراوانی از آبادی و شکوه باغ نوشته اند. در عهد کریم خان زند باغ ارم همچون سایر ابنیه تاریخی شیراز مورد مرمت قرار گرفت.

ایوان ساختمان اصلی رو به مشرق بنا شده و در طبقه دوم و سوم تکرار شده است. در جلوی این ایوان زیبا، دو ستون سنگی یکپارچه کار گذاشته شده است.

استخر روبه روی عمارت آبنمای بزرگی است که تصویر عمارت در آن نمایان است. این استخر بزرگ 335 متر مربع مساحت دارد. آب روان و زلال نهر اعظم پس از گردش در حوض خانه وارد استخر و جوی های اطراف آن می شود.

بلندترین سرو ناز باغ که از شهرت بین المللی هم برخوردار است سروی به ارتفاع 35 متر است که گویی دستان هنرمند قامت مزونش را تراشیده اند. در باغ، درختان دیگری همچون کاج، افرا، ارغوان، بید مجنون، سیاه بید، بید مشک، سپیدار، اکالیپتوس و نیز درختان میوه ای چون مرکبات، انار، ازگیل، خرمالو، گردو، بادام، سیب و گلابی قرض شده است. گویی باغبان هوشیار خواسته نعمتهای بهشتی را در این بهشت کوچک به تمام جای دهد. پس از آب، درختان مهم ترین نقش را در شکل گیری باغ ایرانی دارند. پیشینه درختکاری در ردیف های منظم بسان صفوف سربازان به دوره کوروش کبیر باز می گردد.

منبع : نشاط آوران

باغ فین کاشان – معرفی کامل

باغ فین کاشان باغ ایرانی است که حمام فین در آن قرار دارد. این مکان جایی است که ناصرالدین شاه در سال 1852 میلادی صدرالعظم خویش، امیرکبیر را به قتل رسانید. مساحت باغ فین 23 هزار مترمربع می باشد و حیاط مرکزی با دیوار، بارو و برج های استوانه ای شکل احاطه شده است. قدمت باغ فین کاشان را به دوران حکوت آل بویه می دانند. در سال 1573 میلادی، زلزله مهیب باعث تخریب باغ شد. میراث فرهنگی طراح فین کاشان را غیاث‌الدین جمشید کاشانی دانسته در حالیکه منابع دانشگاهی آن را به شیخ بهائی نسبت دادند.

شاه سلیمان صفوی پیرامون چشمه فین، صفه ای را ساخت و نام  چشمه را به چشمه سلیمانیه تغییر نام داد. آب موجود در جوی ها، استخرها و حوض های باغ از این چشمه تامین می شود. آبی که در حوض اصلی وجود دارد از چشمه های حوض جوش تامین می شود.

یکی دیگر از ورودی های آب چشمه به باغ از داخل حوض جوش می باشد که در ضلع جنوبی باغ واقع شده است. این حوض دارای یکصد و شصت حفره می باشد که 80 حفره کار ورود آب را از حوض جوش انجام می دهند. خروجی آب از حوض جوش به طرف حوض 12 فواره هدایت می شود. حوض جوش از شاهکارهای سامانه انتقال آب در قدیم و از نظام مهندسی خاصی برخوردار است.

وجود عناصر پویای آب و درخت در کنار ابنیه ای که عناصر ثابت معماری هستند به این اثر تاریخی و فرهنگی هویتی زنده بخشیده است. باغ فین کاشان، در حال حاضر زنده و پابرجاست و روش ایجاد منظر فرهنگی را به خوبی معرفی می نماید.

در عمارت بالای سر در باغ فین کاشان، دو طبقه فوقانی و تحتانی دیده می شود. طبقه تحتانی شامل هشتی ورودی، اتاق نگهبان و ورودی به باغ است. طبقه فوقانی بالاخانه ای بزرگ و زیباست که در آن درهای مشبک و ارسی و سقف ها با نقاشی های زیبا به چشم می خورد.

پس از اینکه به محوطه باغ وارد می شویم بنای عظیم کوشک صفوی تجلی می شود که این بنا از خشت و آجر ساخته شده و طراحی آن به صورت متقارن انجام گرفته است. بر روی کوشک صفوی عمارت بزرگ  کلاه فرنگی قرار داشته که در اواخر دوره قاجار به دست سرکشانی تخریب گردید.

کوشک صفوی باغ فین کاشان برای تفریح شاهانه و خوشگذرانی در دو طبقه ساخته شده بود. این بنا به دلیل خطای دید در وسط باغ دیده می شود.

منیع : نشاط آوران

شهر شوش – معرفی کامل

شهر شوش با وسعتی حدود 1800 هکتار جمعیتی بیش از دویست هزار نفر دارد که حدود 115 هزار نفر ساکن روستا و در حدود 85 هزارنفر شهرنشین می باشد. انواع زبان های لری، عربی، فارسی و دزفولی در شهر شوش صحبت می شود. 110 کیلومتر به سمت شمال غربی اهواز طی می کنیم تا به زیارت حضرت دانیال نبی(ع) در شهر شوش نائل شویم. در شهر شوش چهار پیامبر بنا به روایات شیعی زمان ظهور در رکاب حضرت ولی عصر(عج)، پرچمدار آن حضرت می باشند.

شهر شوش از جنوب با اهواز، از شمال با اندیمشک، از شرق با دزفول و از غرب با دشت عباس همسایه می باشد، با مردمانی مهربان و خون گرم که حق همسایگی را ادا می کنند. در منطقه شوش، سه رودخانه دز، کرخه و شاپور جریان دارد که رودخانه شاپور با گذر از میان شهر صحنه های بدیعی از زیبایی و چشم نوازی رقم می زند. شوش را کهن ترین شهر جهان می دانند که 6 هزار سال پیش بنا شد و به یکی از مراکز عمده تجارت شرق و غرب تبدیل گشت.

همین امر بازرگانان را برای ثبت و ضبط اموال خود به ابداع خط واداشت که سرآغاز انقلاب بزرگ در تاریخ بشریت شد. مجموعه میراث فرهنگی در شوش مجموعه ویژه ای است که از فراز قلعه شوش بهتر می توان عظمت این میراث را مشاهده کرد. بنای این قلعه در سال 1897 به دستور دمرگان سرپرست هیئت باستان شناسی فرانسوی با طرحی شبیه زندان باستیل آغاز شد. این قلعه تحت نظارت پیر معمار منطقه حاج مصطفی دزفولی ساخته شد و تمام مصالح آن از همین جا تامین گردید.

آجرهایی که از حفاری های شوش و چغازنبیل و هفت تپه به دست آمده بود در این قلعه به کار رفت بطوریکه قلعه شوش خود موزه ای زیبا از آجرهای کهن است. از قلعه شوش به سمت کاخ آپادانا می رویم که 5 قرن قبل از میلاد به دستور داریوش بر روی آثار و بقایای ایلامی بنا گذاشته شد. مصالح این کاخ از کشورهای سیطره ایران که درتاریخ بیش از 20 سرزمین را تشکیل می داد به اینجا آورده شد.

سری به موزه شهر شوش می زنیم با اینکه غارتگران فرانسوی از دوران قاجار تا سال 1357 هزاران مکشوفه را از این منطقه با خود بردند تا موزه لوور را زینت بخشند باز هم شوش آنقدر غنی است که موزه شهر را دیدنی کند.

اینجا منطقه حفاظت شده کرخه زیستگاه گوزن ایرانی است که گونه ای نادر در جهان است.

به زیارتگاه و آرامگاه دعبل خزاعی شاعر بلند آوازه شیعی می رویم و بعد از بازدید از این مکان زیبا پانزده کیلومتر به سمت جنوب شرق این شهر برویم و از هفت تپه کهن و قدیمی دیدن نماییم.

تمدن هفت تپه به هزاران سال قبل از میلاد بر می گردد، هرچند آثاری که در موزه این شهر نگهداری می شود تا دوران ایلامیان در بر می گیرد. هفت تپه اکنون به نیشکرش مشهور است، هم کارخانه عظیم آن و هم مزارع گسترده زیبایش، بعد از هفت تپه به دیدن چغازنبیل می رویم. این بنای باشکوه معبد ایلامیان است که به دستور اونتاش پادشاه این قوم 3250 سال پیش ساخته شد. در چغازنبیل محل برگزاری مراسم آیینی ایلامیان انجام می شد که نوعی رصدخانه با ساعت خورشیدی و نیز تالار موسیقی در آن قرار دارد. 

به شوش بر می گردیم. شهر شوش زیبا و سرافراز بعد از جنگ تحمیلی رونق گرفت. شهری که قبل از انقلاب اسلامی تا مرز فراموشی رفته بود، در دوران دفاع مقدس بلند آوازه شد و دوباره جان گرفت و ایستاد، در تجارت و کشاورزی رونق یافت

منبع : نشاط آوران

کاخ گلستان تهران – معرفی کامل

کاخ گلستان تهران در باغی مملوء از درختان سرسبز و آبنمایی زیبا واقع شده است. این مجموعه در دوره صفویان ساخته و در زمان سلسله قاجار بازسازی شده است. خانواده سلطنتی قاجار در این کاخ زندگی می کردند. عمارات بادگیر یکی از برجسته ترین ساختمان های مجموعه گلستان است.

روی گنبد طلایی رنگ این مجموعه برج بادگیری با حاشیه های سبز، زرد و آبی وجود دارد. بادگیرها برای هدایت باد خنک به داخل ساختمان طراحی و ساخته شده اند. در زمان حکومت قاجاریه کاخ گلستان ، مرکز هنر و معماری ایرانی به حساب می آمد. این مجموعه شامل قسمت های گوناگونی از جمله کاخ ها، موزه های کاخ گلستان و تالارهای مختلف می باشد و حالا این کاخ یک جاذبه گردشگری برای علاقه مندان به هنر و تاریخ ایران است.

کاخ گلستان با در اختیار داشتن نقاشی، آینه کاری، کاشی کاری و گچ بری، منبت کاری و پنجره های مشبک مظهر زیباترین هنرهای ایرانی است.

یکی دیگر از تالارهای کاخ گلستان تهران، تالار سلام یا تالار استقبال نام دارد. جایی که پادشاهان در آن جا به استقبال از مهمانان خارجی و عالی رتبه ای که به ایران سفر می کردند می رفتند. این تالار به جهت آینه کاری ها و گچبری های ظریف کاری و نفیسش معروف است. سقف و دیوارهای این تالار با گچبری های پوشیده شده اند و کف زمین موزائیک است.

ارتفاع سقف تالار سلام 30 متر است. کل این سازه به عنوان یکی از مرتفع ترین ساختمان های زمان خودش به حساب می آمد. تالار سلام با برگزاری مراسم استقبال ویژه در حضور پادشاه در نظر گرفته شده بود. در زمان حکومت ناصرالدین شاه از این تالار برای نمایش نقاشی های ایرانی و اروپایی در کنار هدیه هایی که به درباریان پیشکش شده بود استفاده می شد.

عمارت شاه نشین به لحاظ ظرافت و نقش و نگار زیباترین عمارت مجموعه کاخ گلستان است. آینه کاری، گچ بری، نقاشی، خاتم کاری، معرق و هزاران هنری را که ایرانی در آن سرآمد است در این تالار به وضوح می توان مشاهده کرد که هرکدام از این هنرها در این عمارت به حد کمال رسیده است. چلچراغ هایی به سقف آویزان است که زیبایی بنا را دو چندان کرده و همچون ستاره هایی در شب سوسو می زند. در حواشی و حدفاصل سقف و دیوارهای بنا، تابلوهایی نقاشی شده که بیشتر چشم اندازهای طبیعی است که با ظرافت خاصی بر روی آینه کاری ها ترسیم شده است.

پلان تالار اصلی این عمارت به صورت بعلاوه بوده و این تالار با ارسی بسیار وسیع و زیبا به همراه تزئینات آینه کاری و گچ بری آراسته شده است. در نقش هایی که روی آینه کاری های سقف جا خشک کرده اند بیشتر مناظر و دورنماهایی را می بینیم که نشان کمتری از آن را می توان در فرهنگ گذشته ایرانی مشاهده کرد و بیشتر به خوش گذرانی و هوس رانی شاهان قجر طعنه می زند. تالار شاه نشین عمارت بادگیر که در واقع بخش اصلی عمارت است با نور و سیم تزیین شده است.

 دو ستون گچ بری مارپیچ که با ظرافت نقاشی شده و شاید کمتر ستونی را بتوان دید که این چنین رنگارنگ و مارپیچ سمت آسمان می رود. سبک ستون های این عمارت بیشتر به سبک دوره زندیه شباهت دارد. کف پوش معرق هفت رنگ با طرح بته جقه و زرد و دیوارها و سقف آیینه کاری و نقاشی شده تزئینات دیگر این تالار هستند. بین بیرونی و اندرونی این بنا نیز چون دیگر بناهای کاخ گلستان تهران ارسی های عالی با گره چینی و تزئینات شیشه و آینه قرار گرفته اند که شیشه های رنگی دست ساز شیشه گران چیره دست ایرانی و آینه های مصقل در کنار گره چینی ظریف خطاطان و نجاران اوج هنر و ظرافت ایرانی را به رخ می کشد.

پادشاهان قاجار معمولا اگر در ایام تابستان در تهران بودند و به ییلاق نمی رفتند از این حوض خانه استفاده می کردند و تاجگذاری مظفرالدین شاه قاجار در سال 1313 هجری قمری نیز که مصادف با تابستان و گرمای شدید تهران بود، در تالار همین عمارت بر روی تخت طاووس برگزار گردید.

یکی از مرتفع ترین بناهای کاخ گلستان، عمارت شمس العماره می باشد. که ناصرالدین شاه قاجار به دلیل علاقه به بناهای کشورهای غربی آن را ساخت.

منبع : نشاط آوران

روستای میمند – معرفی کامل

در شمال غرب استان کرمان و در فاصله 37 کیلومتری شهرستان بابک، روستای میمند واقع شده است.

کیچه راهرویی است که برای دسترسی جهت حفر اتاق ها در اطراف ایجاد شده است. تاج محمد مسیحا پس از بازگشت از خانه خدا این مسجد را دست رنگ کرده و وقف نمود.

ساخت مسجد به سال 1240 هجری قمری تخمین زده می شود. با تحقیقات انجام شده در خصوص سنگ نگاره های موجود در جوار میمند قدمت این روستا در حدود 12 هزار سال پیش تخمین زده می شود. وجود 400 واحد مسکونی با بیش از 2500 اتاق دست کند در دل کوه نشان از اقتدار و صلابت مردمان این دیار است.

جنس بستر روستا، رسوب سیلیسی است و آهک و در بالاترین ارتفاعات لایه ای از سنگ های آذرین است. این فضا ابتدا 3 کیچه مسکونی مجزا از هم بوده که حدود 300 سال پیش توسط محمد ملا علی محمد از مالکان خریداری شده و با برداشتن دیوار بین اتاق ها، این حسینیه با نام حسین بن علی(ع) وقف گردیده است.

به گمان برخی از کارشناسان به خاطر وجود دو آتشدان بزرگ و هم چنین پیشینه زردتشتیان در این روستا این مکان آتشکده بوده است. در حال حاضر پس از مرمت از این مکان به عنوان مرکز اسناد و موزه مردم شناسی استفاده می شود.

حمام، کنار رودخانه احداث شده تا آب مورد نیاز به راحتی تامین شود. فضای اصلی حمام شامل ورودی، رختکن و حوض، گرمخانه و خزینه می باشد. از این حمام تا سال 1350 هجری شمسی استفاده می شده است.

روستای میمند ، سه گونه اقامتی آغل ها، آبادی ها، دستکند را شامل می شود  که شیوه معماری هرکدام متفاوت می باشد که مردم روستای میمند برای استفاده از مراتع سرسبز اطراف روستا در چهار ماه اول سال که هوا مساعد است به اقامتگاه آغل ها ، برای استفاده از محصولات مزارع و باغات در چهار ماه دوم سال به اقامتگاه آبادی ها و مزارع  و درنهایت در چهار ماه آخر سال برای استفاده از بستر طبیعی کنده شده در دل کوه به جهت پناه بردن از سرمای زمستان کوچ می کنند.

از جاذبه های میمند میتوان به پوشش گیاهی بکر و دست نخورده و وجود تنوع گیاهان، درختچه ها و درخت ها، پوشش جانوری متنوع، دره های سبز و مناظر بدیع گدازه های آتشفشانی اشاره نمود. پوشش گیاهی روستای میمند از نوع استپ کوهپایه ای است که مهم ترین گیاهان منطقه می توان به بنه، بادام کوهی،زارچ و گیاهان دارویی آلاله، آویشن، بابونه، پونه، کلپوره و محصولات کشاورزی گردو، بادام ،انگور و گلابی اشاره کرد.

منبع : نشاط آوران