ارگ کریمخانی دارای مساحت 4 هزار متر مربع و در مرکز فضایی به مساحت حدود 13 هزار متر مربع واقع شده است. چهار برج خشتی به ارتفاع 14 متر، چهار دیوار بلند ارگ را به هم متصل نگه داشته اند. سردر ورودی بنای ارگ در دوره قاجاریه، مزین به کاشی کاری شد. کریم خان زند در هنگام ساخت ارگ، که در سال 1766 میلادی صورت گرفت از بهترین معماران زمانه خود در ساخت آن استفاده نمود. هم چنین ایشان بهترین مصالح را در ساخت آن به کار گرفت و بنا را در ظرف مدت یکسال پایان برد.
این بنای باشکوه، به عنوان محلی برای استقرار حکومت در زمان زندیه و محلی برای زندگی فرمانداران محلی در زمان قاجاریه مورد استفاده قرار گرفت. هم چنین حکمران فارس بنام عبدالحسین میرزا فرمانفرما، دستور به بازسازی مینیاتورهای نقاشی شده ارگ کریم خان شیراز را نیز صادر نمود. در زمان پهلوی از این بنای تاریخی به عنوان زندان استفاده شد. هم اینک در ارگ کریمخانی و زیر نظر سازمان میراث فرهنگی مرمت هایی صورت گرفته که از آن به عنوان موزه بزرگ فارس مورد استفاده قرار گیرد.
ترکیبی از دو معماری مسکونی و نظامی در بنای ارگ کریم خان زند صورت گرفته است. آبنماها، باغچه ها و اتاقهای نقاشی شده از ظرافت خاصی بهره برده اند. در ضلع شرقی بنای ارگ، حمام خصوصی و برخی امکانات خدماتی مشاهده می شود.دیوارهای ارگ کریم خانی بسیار مستحکم و نفوذ ناپذیرست و بیشترین ضخامت دیوارها در دیوارهای بیرونی بنا قابل رویت است. در بالای دیوارها به منظور بارش باران ناودان های سنگی ساخته شده و همچنین مزقله هایی به عنوان تیراندازی قرار داده اند.
حمام ارگ کریم خان شیراز که به منظور استحمام شاهان و بزرگان به کار می رفت جزء اولین حمام های اختصاصی ایران بود. سیستم آب رسانی ارگ، از آب قنات رکن آباد تأمین می شد و آبش از نظر املاح معدنی جزء بهترین آب شیراز بود. در حال حاضر بنای تاریخی و دیدنی ارگ کریم خانی جزء زیباترین جاذبه های شهر شیراز است که همه ساله گردشگران زیادی از سراسر دنیا برای دیدنش می آیند. آدرس دقیق بنای ارگ کریم خان زند در پایین مطلب برای گردشگران عزیز آورده شده است.
آدرس ارگ : استان فارس، شهر شیراز، مرکز شهر، میدان شهدا (شهرداری سابق)، بعد از ایستگاه مترو زندیه
منبع : نشاط آوران
- ۹۵/۰۵/۱۷